Bekkenpijn rondom de zwangerschap

Lage rug en bekken, een kwetsbaar gebied.
Tijdens de zwangerschap en na de bevalling reageert het lichaam anders dan je gewend bent. Je kunt bijvoorbeeld pijn in de bekkenstreek voelen. Die pijn kan uitstralen naar de bovenbenen en gaat vaak gepaard met pijn in het schaambeen en de SI-gewrichten. Staan, lopen en zitten houdt je minder lang vol door deze pijn. Er bestaat ook een traumatische of mechanische vorm van bekkenpijn. Dit komt door een ongeval of trauma, zoals vallen met de fiets, van de trap vallen of een heel zware bevalling. Ook sportletsel kan de oorzaak zijn, denk aan een sliding bij voetballen.

Misschien herken je ongemakken als startpijn, moeizaam bewegen en napijn, pijn in de lage rug, rondom het bekken en in de benen. Deze klachten ontstaan doordat de dagelijkse belasting hoger is dan het lichaam op dat moment aan kan. Bijna altijd verdwijnen deze klachten na de bevalling, maar in enkele gevallen blijven ze langer bestaan. Andere namen voor deze klachten zijn peripartum bekkenpijnsyndroom, bekkeninstabiliteit of symfysiolyse.

Het bekken belast
Er is eigenlijk niets bekend over het ontstaan van bekkenpijn. Het staat wel vast dat het gerelateerd is aan een niet-optimale stabiliteit van de bekkengewrichten. Vaak reageren vrouwen op deze verminderde stabiliteit door andere spieren meer aan te spannen (te compenseren). Zowel de buikspieren als de bekkenbodemspieren worden hierbij vaak overbelast. Door deze spieren te veel te gebruiken kunnen weer andere klachten ontstaan zoals urineverlies, maar ook pijn in het bekkenbodemgebied, bijvoorbeeld stuitpijn. Het is van belang de belasting te verminderen en de spieren zo efficiënt mogelijk te gebruiken.

Zo ziet het bekken eruit. Het bekken bestaat uit een ring, die gevormd wordt door drie botstukken: de darmbeenderen en het heiligbeen. Het heiligbeen, dat overgaat/eindigt in het staartbeen, is ook het onderste deel van de wervelkolom. De verbindingen tussen de drie botstukken vormen drie gewrichten: twee aan beide zijden van het heiligbeen, de SI-gewrichten en een gewricht middenvoor, de symphyse.

Dit doet het bekken
Het bekken en daarmee de bekkengewrichten (met name de SI-gewrichten) nemen in het lichaam een belangrijke plaats in. Het vormt de verbinding tussen de benen en de romp. Krachten van de benen moeten via het bekken goed overgebracht worden naar de romp en terug. Om deze krachten te kunnen leiden, moeten de SI-gewrichten stabiel zijn, niet te beweeglijk. Dat wil zeggen dat er bij belasting niet te grote bewegingen in het gewricht mogen optreden. Het gewricht moet kunnen fungeren als schokdemper. De SI-gewrichten bevinden zich op een plaats waar veel krachten uitgeoefend worden. De bouw van het gewricht, de banden en kapsels van het gewricht en de spieren die het gewricht moeten steunen, zijn daarom goed aangepast aan deze functie.

Goede balans tussen belasting en belastbaarheid
Bij zwangere vrouwen is de belastbaarheid van het bekken verminderd. Het bekken kan minder belast worden dan voor de zwangerschap, terwijl de belasting op het bekken groter wordt door de zwangerschap en de baby. Vermoedelijk is er een verband tussen deze klachten en de verlaagde belastbaarheid bij vrouwen met klachten die veroorzaakt worden door deze instabiliteit. Belasting en belastbaarheid moeten met elkaar in evenwicht zijn.

Als je bekkenpijnklachten hebt, kun je zelf al veel doen:

• Houd rekening met de verminderde belastbaarheid van het bekken: neem wat meer rustpauzes en beperk de zwaardere huishoudelijke en verzorgende werkzaamheden.
• Wil je het bekken rust geven, ga dan liggen; zitten is niet genoeg
• Is er een lift, gebruik die dan als het traplopen klachten geeft
• Probeer (tijdelijk) kortere werkdagen te maken
• Blijf wel in beweging, maar rust op tijd: voordat je klachten krijgt of bestaande klachten erger worden. Vuistregel hierbij is dat uw klachten na vijftien minuten verdwenen moeten zijn. Liever enkele korte periodes van activiteit dan te veel doen en na een uur nog niet hersteld zijn.

Wat is belangrijk om te weten
Als er klachten in het bekkengebied zijn, hoeft dat nog niet te betekenen dat er iets onherstelbaar beschadigd of gebroken is. Met de juiste hulp kan je goed van deze klachten af komen. Grote druk of stress kan ook erg nadelig werken op de bekkenpijnklachten. Ze kunnen de klachten vergroten of in stand houden. Bespreek dit ook met de bekkenfysiotherapeut.

De geregistreerde bekkenfysiotherapeut helpt
Met (ernstige) klachten in de lage rug, bekken of bekkenbodem kan je terecht bij de bekkenfysiotherapeut. Die is gespecialiseerd in het behandelen van patiënten met bekkenpijn. De bekkenfysiotherapeut heeft specifieke testen om bekkenpijn vast te stellen, geeft gerichte adviezen voor het verantwoord omgaan met de verminderde belastbaarheid van het bekken. Tevens leren we jou hoe je beter kan bewegen en adviseren we jou over het verbeteren van je conditie. In sommige gevallen meet de bekkenfysiotherapeut een bekkenband aan om het bekken tijdelijk te ondersteunen en te ontlasten. Zijn er ook klachten zoals urineverlies, dan zal de bekkenfysiotherapeut je leren deze spieren te ontspannen en goed te gebruiken. Geregistreerde bekkenfysiotherapeuten van Fitaal zijn gespecialiseerd in het onderzoeken en behandelen van klachten in het buik-, bekken- en bekkenbodemgebied bij mannen, vrouwen en kinderen. Zo kunnen veel complexe klachten behandeld worden vaak zonder operatie.